O Programie
Program Interreg V-A Polska-Słowacja 2014-2020 został przygotowany przez międzynarodową grupę roboczą pracującą w latach 2012-2015. Projekt dokumentu programowego stanowił także przedmiot konsultacji społecznych. Komisja Europejska zaakceptowała Program Interreg V-A Polska-Słowacja 2014-2020 w dniu 12.02.2015 r. Jest to pierwszy program współpracy transgranicznej planowany do realizacji na polskich granicach w latach 2014-2020, który uzyskał aprobatę Brukseli. Na realizację przedsięwzięć przeznaczono 178,6 mln mln euro z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
W perspektywie finansowej 2014-2020 mikroprojekty w Euroregionie Karpackim wdrażane są w ramach dwóch projektów parasolowych realizowanych w osi 1 oraz 3:
Oś 1 "Wdrażanie mikroprojektów z zakresu ochrony i rozwoju dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego w Euroregionie Karpackim i WJT w Preszowie"
Partner Wiodący: Stowarzyszenie Euroregion Karpacki Polska
Partner Projektu: Preszowski Kraj Samorządowy
Numer projektu: PLSK.01.01.00-18-0001/16
Okres realizacji: 01.10.2015 - 31.03.2023
Wartość dofinansowania projektu: 6 667 611,52 EUR
Oś 3 "Wdrażanie mikroprojektów z zakresu edukacji w Euroregionie Karpackim i WJT w Preszowie"
Partner Wiodący: Stowarzyszenie Euroregion Karpacki Polska
Partner Projektu: Preszowski Kraj Samorządowy
Numer projektu: PLSK.03.01.00-18-0002/16
Okres realizacji projektu: 01.10.2015 - 31.12.2022
Wartość dofinansowania projektu: 974 467,88 EUR
W porównaniu z poprzednimi latami, Program w perspektywie finansowej 2014-2020 wyróżnia się znaczną koncentracją tematyczną oraz zasadą zorientowania na rezultaty. Dla Beneficjentów oznacza to węższy i bardziej precyzyjnie opisany zakres działań możliwych do dofinansowania oraz większa odpowiedzialność w odniesieniu do wskaźników produktu, które maja być efektem zrealizowanych projektów.
Program odpowiada na kluczowe wyzwania polsko-słowackiego pogranicza i będzie wspierał projekty w zakresie ochrony i promocji dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego, rozwoju transportu oraz poprawy jakości edukacji. Najwięcej, bo aż połowa środków programu (tj. około 77,5 mln euro), zostanie zainwestowane w ochronę, promowanie i rozwój zasobów środowiska i dziedzictwa kulturowego. Kwota prawie 56 mln euro wesprze rozwój infrastruktury drogowej usprawniającej komunikację między Polską a Słowacją oraz poprawiającej połączenia z Transeuropejską Siecią Transportową. W dziedzinie edukacji dofinansowane zostaną wspólne transgraniczne przedsięwzięcia dotyczące kształcenia zawodowego, mające na celu dostosowanie edukacji zawodowej do wymogów transgranicznego rynku pracy oraz do oczekiwań pracodawców działających na obszarze objętym wsparciem programu. Na ten cel przeznaczone zostanie 12 mln euro.
Budżet programu
178,6 mln euro z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Najwięcej, bo aż połowa środków programu (tj. około 101 mln euro), zostanie zainwestowane w ochronę, promowanie i rozwój zasobów środowiska i dziedzictwa kulturowego. Kwota prawie 60 mln euro wesprze rozwój infrastruktury drogowej usprawniającej komunikację między Polską a Słowacją oraz poprawiającej połączenia z Transeuropejską Siecią Transportową. W dziedzinie edukacji dofinansowane zostaną wspólne transgraniczne przedsięwzięcia dotyczące kształcenia zawodowego, mające na celu dostosowanie edukacji zawodowej do wymogów transgranicznego rynku pracy oraz do oczekiwań pracodawców działających na obszarze objętym wsparciem programu. Na ten cel przeznaczone zostanie 8,3 mln euro.
Obszar wsparcia
Polska (powiaty): pszczyński, cieszyński, bielski, miasto na prawach powiatu Bielsko-Biała, żywiecki, olkuski, chrzanowski, oświęcimski, wadowicki, suski, myślenicki, tatrzański, nowotarski, limanowski, nowosądecki, miasto na prawach powiatu Nowy Sącz, gorlicki, bieszczadzki, leski, sanocki, brzozowski, krośnieński, miasto na prawach powiatu Krosno, jasielski, rzeszowski, miasto na prawach powiatu Rzeszów, przeworski, przemyski, miasto na prawach powiatu Przemyśl, jarosławski, lubaczowski.
Słowacja (powiaty): Čadca, Kysucké Nové Mesto, Bytča, Žilina, Martin, Turčianske Teplice, Ružomberok, Dolný Kubín, Námestovo, Tvrdošín, Liptovský Mikuláš, Spišská Nová Ves, Poprad, Kežmarok, Stará Ľubovňa, Levoča, Sabinov, Bardejov, Svidník, Prešov, Vranov nad Topľou, Stropkov, Medzilaborce, Humenné, Snina.
Instytucja Zarządzająca Programem
Za zarządzanie programem Interreg Polska-Słowacja odpowiada Instytucja Zarządzająca, znajdująca się w strukturze Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej. Odpowiada między innymi za opracowanie dokumentów programowych i ich aktualizację, prowadzenie ewaluacji, podpisywanie z beneficjentami umów o dofinansowanie oraz aneksów do tych umów, rozpatrywanie skarg/zastrzeżeń dotyczących realizacji umowy o dofinansowanie, dokonywanie płatności na rzecz beneficjenta. Instytucja Zarządzająca pełni jednocześnie funkcję Instytucji Certyfikującej. Szczegółowy zakres zadań i kompetencji Instytucji Zarządzającej znajduje się w dokumencie programowym zatwierdzonym przez Komisję Europejską.
Instytucja Krajowa
Rolę Instytucji Krajowej w programie pełni Ministerstwo Inwestycji, Rozwoju Regionalnego i Informatyzacji Republiki Słowackiej. Do zadań Instytucji Krajowej należą między innymi: zapewnienie krajowego dofinansowania z budżetu państwa Republiki Słowackiej (zgodnie z przepisami prawa słowackiego), potwierdzenie, na wniosek Instytucji Zarządzającej, kwalifikowalności partnerów na podstawie prawa krajowego, kontrola pierwszego stopnia po stronie słowackiej (kontrola projektów oraz kontrola wydatków z pomocy technicznej dla słowackich punktów kontaktowych i Grupy Audytorów).
Instytucja Audytowa
Organem pełniącym rolę Instytucji Audytowej (IA) jest Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej (GIKS) w Ministerstwie Finansów Rzeczpospolitej Polskiej. Instytucja Audytowa będzie wspierana przez Grupę Audytorów składającą się z przedstawicieli każdego z uczestniczących państw. Instytucja Audytowa jest odpowiedzialna za wykonywanie audytów wydatkowania środków unijnych.
Kontrola Pierwszego Stopnia
Przed wysłaniem wniosku o płatność dla projektu przez partnera wiodącego do WST, wydatki poniesione w projekcie przez poszczególnych partnerów (w tym partnera wiodącego) są weryfikowane oraz potwierdzane przez niezależnych krajowych kontrolerów wyznaczonych przez państwa członkowskie zgodnie z art. 23 ust. 4 rozporządzenia EWT. Zadaniem kontrolerów jest potwierdzanie dostarczenia produktów i usług, kwalifikowalności zadeklarowanych wydatków oraz ich zgodności z zasadami programu, prawa unijnego i prawa krajowego, a także potwierdzanie prawidłowej, zgodnej z założeniami z wniosku o dofinansowanie, realizacji projektu.
Zarówno w Polsce, jak i na Słowacji funkcjonuje scentralizowany system kontroli, tj. zostały wyznaczone publiczne organy lub instytucje szczebla centralnego, którym powierzono wykonywanie zadań kontrolnych.
W Polsce funkcje kontrolerów pełnią: Wojewoda Małopolski, Wojewoda Podkarpacki oraz Wojewoda Śląski. Kontroler co do zasady przeprowadza kontrolę tych partnerów, którzy mają swoją siedzibę na terenie województwa właściwego dla Wojewody pełniącego funkcję kontrolera.
Na Słowacji funkcję kontrolera pełni Departament Programów Współpracy Transgranicznej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi Republiki Słowackiej.
Komitet Monitorujący
Do głównych zadań Komitetu Monitorującego należą między innymi: zatwierdzanie dokumentów programowych oraz kryteriów wyboru projektów, wybór projektów do dofinansowania, rozpatrywanie skarg dotyczących wyboru projektów, monitorowanie postępu wdrażania Programu i jego osi priorytetowych, zgodnie z art. 49 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013, zatwierdzanie rocznych i końcowych raportów z realizacji Programu. Więcej informacji na temat Komitetu Monitorującego znajduje się w zakładce Komitet Monitorujący.
Wspólny Sekretariat Techniczny
Wspólny Sekretariat Techniczny wspomaga Instytucję Zarządzającą i Komitet Monitorujący w wykonywaniu ich funkcji. Dostarcza również potencjalnym beneficjentom informacji o możliwościach finansowania w ramach programu oraz wspiera beneficjentów we wdrażaniu projektów. Jeśli chcesz się skontaktować ze Wspólnym Sekretariatem Technicznym dane teleadresowe znajdziesz w zakładce Kontakt.
Regionalne Punkty Kontaktowe
Regionalne Punkty Kontaktowe mają za zadanie informowanie potencjalnych wnioskodawców o Programie i przeprowadzanie konsultacji dla wnioskodawców, jak również współpracują w ramach wdrażania Strategii Komunikacji Programu. Regionalne Punkty Kontaktowe umiejscowione są w Urzędach Marszałkowskich województw: śląskiego, małopolskiego i podkarpackiego - po stronie polskiej oraz w Wyższych Jednostkach Terytorialnych Preszów i Żylina po stronie słowackiej. Dane teleadresowe do Regionalnych Punktów Kontaktowych znajdują się w zakładce Znajdź punkt informacyjny.
Euroregiony i Wyższe Jednostki Terytorialne
Euroregiony działające na polsko-słowackim pograniczu tj. Euroregion Beskidy, Euroregion Karpacki, oraz Euroregion Tatry a po stronie słowackiej Wyższe Jednostki Terytorialne w Žilinie i Prešovie odpowiadają za za wdrażanie mikroprojektów, realizując Projekty Parasolowe. Dane teleadresowe Partnerów Projektów Parasolowych znajdziesz w zakładce Znajdź punkt informacyjny.
Co można zrealizować w ramach Programu?
Podstawowe informacje
Program udziela dofinansowania wyłącznie projektom wpisującym się w jego cele (cele Programu), realizowanym w obszarze wsparcia Programu (mapa obszaru wsparcia Programu), tj. w określonych regionach przygranicznych po obu stronach granicy polsko-słowackiej lub mającym znaczące oddziaływanie na obszar wsparcia po obu stronach granicy. Wsparciem objęte będą następujące rodzaje projektów:
- projekty standardowe – wybierane w drodze konkursu zwanego naborem wniosków;
- projekty flagowe – wybierane w drodze dwuetapowego konkursu, składającego się z naboru na koncepcje projektów flagowych, a następnie naboru na pełne wnioski projektowe, w których uczestniczą wyłącznie zatwierdzone koncepcje projektów flagowych;
- mikroprojekty, uzyskujące dofinansowanie w ramach naborów przeprowadzanych przez euroregiony w Polsce (Tatry, Beskidy, Karpacki) oraz Wyższe Jednostki Terytorialne na Słowacji (Preszów, Żylina); nabory na mikroprojekty są przeprowadzane jako element realizacji tzw. projektu parasolowego.
Ze środków Programu wspierane będą projekty o kluczowym znaczeniu dla rozwoju pogranicza polsko-słowackiego. W porównaniu z poprzednimi latami Program w perspektywie finansowej 2014-2020 wyróżnia się znaczną koncentracją tematyczną oraz zasadą zorientowania na rezultaty. Dla beneficjentów oznacza to węższy i bardziej precyzyjnie opisany zakres działań możliwych do dofinansowania oraz większą odpowiedzialność w odniesieniu do wskaźników produktu, które mają być efektem zrealizowanych projektów.
Rodzaje wspieranych przedsięwzięć
Znaczna część środków Programu Interreg V-A Polska Słowacja 2014-2020 skierowana będzie na przedsięwzięcia inwestycyjne – mające na celu ochronę i rozwój dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego obszaru pogranicza i zapewnienie zrównoważonego transportu komunikacyjnego. Na wsparcie mogą liczyć także inicjatywy z zakresu rozwoju edukacji transgranicznej i uczenia się przez całe życie. Dofinansowanie mogą otrzymać różnorodne rodzaje działań mających charakter transgraniczny.