U źródeł rzek pogranicza polsko-słowackiego – człowiek, przyroda i kultura

Beneficjent: Bieszczadzki Park Narodowy

Partner polski: Park Narodowy Połoniny

Okres realizacji: 01.03.2021 – 28.02.2022

Zrealizowana wartość projektu: 55 504,29 €, w tym dofinansowanie z EFRR: 47 178,63 €

To już piąty projekt wspólnie realizowany przez obydwa, sąsiadujące ze sobą przygraniczne Parki Narodowe! Bieszczadzki Park Narodowy wraz z Parkiem Narodowym Połoniny dają wspaniały przykład jak rozwijać współpracę w oparciu o zawiązane partnerstwo. W ramach projektu dokonano uatrakcyjnienia szlaków transgranicznych z uwzględnieniem występujących problemów i potrzeb przygranicznych parków narodowych. Powstały nowe elementy infrastruktury na ścieżkach i szlakach w strefie przygranicznej oraz odnowiono i przeprowadzono prace konserwatorskie w celu utrwalenia ruin dworu i odnowienia studni bojkowskiej oraz zabezpieczono zniszczone 2 nagrobki. Nowatorskim działaniem była wspólna promocja poprzez nagrywanie cyklu filmów i podcastów "Zwiedzanie z pracownikiem parku" wg ujednoliconej wizualizacji po obydwu stronach granicy. Zróżnicowany dobór form medialnych pozwolił dotrzeć do różnych grup odbiorców nie powodując marginalizacji mniej wykształconych, starszych, niepełnosprawnych, szczególnie ważne w okresie pandemii i ograniczonego przemieszczania się w związku z COVID 19.

Główne działania zrealizowane w ramach projektu:

• "U źródeł rzek pogranicza polsko-słowackiego " - odnowienie i prace konserwatorskie oraz wykonanie nowych elementów infrastruktury szlaków transgranicznych. W Siankach zostały wykonane elementy nowej infrastruktury turystycznej na ścieżce "W dolinie górnego Sanu" (1 tablica informacyjno-edukacyjna przy źródłach Sanu w strefie granicznej, 2 tablice przeźroczyste w wyrysowanymi w skali nieistniejącymi obiektami oraz 1 peryskop „podróż w czasie” w którym pokazana jest panorama jak wyglądała miejscowość przed II wojną światowa). Dzięki tym elementom łatwiej zilustrować wygląd odwiedzanych miejsc ze stanem przedwojennym, kiedy to wieś Sianki tętniła życiem, a dziś tereny te są niezamieszkałe, zaś elementy historyczne zniszczone. W ramach projektu odnowiono i zrekonstruowano brakujące elementy podmurówki zniszczonego dworu dawnych właścicieli Sianek - Stroińskich. Przy dworze odbudowano cembrowinę starej studni, nawiązując do dawnej tradycji. Odnowione zostały również dwa przedwojenne nagrobki Stroińskich. Dzięki temu ścieżka została uatrakcyjniona i zyskała walor edukacyjny, pobudzający do refleksji i pogłębiania wiedzy historycznej pogranicza. Po stronie słowackiej wykonano obudowę kamienną źródła pod Kremenarosem na ścieżce transgranicznej Wielka Rawka (Polska) - Nova Sedlica (Słowacja). Ponadto wykonano plenerowe puzzle magnetyczne dla dzieci z gatunkami wilka i rysia (symbolami parków narodowych i mapy z zaznaczonym europejskim działem wodnym i systemem ochrony).
• Wokół Kremenarosu - odwiedź królestwo rysia, wilka i salamandry - internetowy panel dla dzieci i rodziców zawiera m.in. puzzle, kolorowanki, quizy, bajki, opisy i zdjęcia głównych atrakcji partnerskich parków narodowych. Przechodząc do zakładki "Wirtualny spacer" można obejrzeć 20 opisanych panoram sferycznych i 6 z wysokości wykonanych wzdłuż potoków i rzek przygranicznych parków narodowych (od źródeł w europejskim dziale) łącząc przyrodę, historię i kulturę. Dzięki serwisowi możliwe jest zwiedzanie parków narodowych z pracownikami BdPN i PN Połoniny w formie podcastów i filmów wykonanych przez pracowników parków. Panel jest prosty w użyciu i intuicyjny, bogaty w treści multimedialne, w 3 wersjach językowych, przystosowany do odtwarzania na urządzeniach mobilnych. Na potrzeby stworzenia panelu odbyło się dwudniowe szkolenie dla pracowników BdPN i PN Poloniny w zakresie nagrywania filmów i podcastów. W szkoleniu uczestniczyło łącznie 25 osób.
• Polsko-słowacki konkurs fotograficzny „Wokół Kremenarosu – CZŁOWIEK - PRZYRODA - KULTURA” adresowany był do pasjonatów fotografii z Polski i Słowacji w wieku od 16 roku życia wzwyż. Celem konkursu było zainteresowanie poznawaniem unikalnego dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego sąsiadujących z sobą dwóch parków narodowych – Bieszczadzkiego PN i PN Połoniny. W Terenowej Stacji Edukacji Ekologicznej odbyła się uroczystość podsumowania konkursu fotograficznego wraz z ogłoszeniem wyników i wernisażem wystawy prac konkursowych. Uczestnicy wydarzenia wysłuchali też prezentacji o zasadach fotografii przyrodniczej i bezpiecznej fotografii dla przyrody. Podczas spotkania podsumowano także działania zrealizowane w ramach projektu.

Zachęcamy do zapoznania się z nowym internetowym panelem dla dzieci z rodzicami i nie tylko pn. „Wokół Kremenarosa – odwiedź królestwo rysia, wilka i salamandry” http://www.bdpn.pl/kremenaros.html